Συνολικές προβολές σελίδας

14 Ιανουαρίου 2015

Ρωμαϊκή Αγορά





Η Ρωμαϊκή Αγορά βρίσκεται στην καρδιά της σημερινής Πλάκας, δίπλα στον Πύργο των Ανέμων.
Ήταν ένας ανοικτός χώρος, διαστάσεων 110 Χ 98 μέτρων, διαμορφωμένος ως μία τεράστια εσωτερική περίστυλη αυλή, όπου μεταφέρθηκε επί των χρόνων του Αυγούστου το εμπορικό κέντρο της Αθήνας, που ως τότε βρισκόταν στην αρχαία Αγορά, λίγο δυτικότερα. Υπολογίζεται ότι το έργο αυτό είχε ολοκληρωθεί περί το 10 μ.Χ.
Ο χώρος σήμερα είναι μόνο κατά το νότιο του ήμισυ ανεσκαμμένος και επισκέψιμος. Ήταν προσβάσιμος από δύο μνημειακά διαμορφωμένες αντωπές πύλες, στα ανατολικά και δυτικά, από τις οποίες σήμερα σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση η δυτική, γνωστή και ως ‘Πύλη της Αθηνάς Αρχηγέτιδος’. Έχει τη μορφή ενός πρόπυλου, με τέσσερις δωρικούς κίονες ύψους οκτώ μέτρων και επιστύλιο που φέρει κτητορική επιγραφή: «ο δήμος από των δοθεισών δωρεών υπό Γαίου Ιουλίου Καίσαρος θεού, και αυτοκράτορος Καίσαρος θεού υιού, σεβαστού, Αθηνά αρχηγέτιδι κτλ.».
Σύμφωνα λοιπόν με την επιγραφή, τη δαπάνη της ανέγερσης ανέλαβε ο Αύγουστος, παρουσιάζοντας το έργο ως κοινή δωρεά του ιδίου και του προκατόχου του, Ιουλίου Καίσαρα. Η αναφορά στην Αθηνά πιθανόν να δηλώνει ότι στην περιοχή υπήρχε κάποιο ιερό της.
Η Ρωμαϊκή Αγορά διαμορφωνόταν ως ένα μεγάλο αίθριο, με ιωνικό περιστύλιο που σχημάτιζε περιμετρική στοά. Τα στεγασμένα καταστήματα ήταν όλα συγκεντρωμένα στην ανατολική της πλευρά, ως ισομεγέθη δωμάτια, τα οποία επενοικίαζε η πόλη. Στο ελεύθερο κέντρο μπορούμε να φανταστούμε την υπαίθρια αγορά της πόλης, που θα πρέπει να είχε την μορφή που έχουν μέχρι σήμερα οι συνοικιακές ‘λαϊκές’. Μία κρήνη στη νότια πλευρά εξυπηρετούσε τις ανάγκες σε πόσιμο νερό, ενώ βεσπασιανές (τουαλέτες) υπήρχαν ακριβώς έξω από την ανατολική είσοδο.
Η Ρωμαϊκή Αγορά λοιπόν, σε αντίθεση με την κλασική Αγορά, ήταν μία εκ των προτέρων σχεδιασμένη και τυποποιημένη κατασκευή, που προοριζόταν να στεγάσει την εμπορική ζωή της πόλης.

Πηγή:www.holidayshop.gr › Μνημεία

Ρωμαϊκή Αγορά

Πρόκειται για τη φυσική επέκταση της ελληνικής αρχαίας Αγοράς. Διαμορφώνεται στα ρωμαϊκά χρόνια, το β' μισό του 1ου αι. π.Χ., με δωρεές του Ιουλίου Καίσαρα και του Αυγούστου.

Το κτίριο της Αγοράς (111 x 98 μ.) είχε ένα μεγάλο ορθογώνιο αίθριο που περιβαλλόταν από στοές, καταστήματα και αποθήκες. Το σωζόμενο ιωνικό περιστύλιο χρονολογείται το 2ο αι. μ.Χ. Καλύτερα διατηρημένες κιονοστοιχίες είναι αυτές της νότιας και ανατολικής πλευράς. Σε πολύ καλή κατάσταση διατηρείται επίσης η δυτική είσοδος με την Πύλη της Αρχηγέτιδος Αθηνάς. Νότια εντοπίζονται απομεινάρια κρήνης και σκάλας που, ίσως οδηγούσε σε όροφο (ενδέχεται να είναι το Αγορανομείο). Ένα δεύτερο πρόπυλο - ιωνικό αυτή τη φορά - και σειρά καταστημάτων όριζαν την ανατολική πλευρά, ενώ, προς βορράν παραμένουν εμφανή τα ερείπια των Βεσπασιανών, δημόσιων αποχωρητηρίων (1ου μ.Χ. αι.).

Η Ρωμαϊκή Αγορά έγινε ακόμα σημαντικότερη μετά τη φοβερή καταστροφή της Αθήνας από τους Ερούλους (267 μ.Χ.), οπότε, πολλές δραστηριότητες της αρχαίας Αγοράς μεταφέρθηκαν σε αυτήν. (Αιόλου και Πελοπίδα 1)

Ωρολόγιο Ανδρόνικου Κυρρήστου ή Πύργος των Ανέμων

Ένα ενδιαφέρον κτίσμα με υδραυλικό μηχανισμό.
Πρόκειται για οκταγωνικό πύργο που κτίζεται τον 1ο π.Χ. αι. από τον αστρονόμο Ανδρόνικο, από την Κύρρο της Συρίας, πόλη που είχε ιδρυθεί από τους Μακεδόνες Σελευκίδες. Αποτελεί συνδυασμό ανεμοδείκτη, ηλιακού και υδραυλικού ρολογιού. Εντύπωση προκαλούν οι ανάγλυφες παραστάσεις των ανέμων με τα σύμβολά τους. Πιστεύεται ότι στα πρώτα χριστιανικά χρόνια καθαγιάζεται και μετατρέπεται σε Βαπτιστήριο.

Το 18ο αι. το ρολόι έγινε "Τεκκές των Μεβλεβήδων" (τόπος προσευχής). Το στόλιζαν με πράσινες σημαίες κι άλλα ιερά σύμβολα του Μωάμεθ κι εδώ, γινόταν κάθε Παρασκευή η τελετουργία των Δερβίσηδων με το χορό τους, το "σεμά". (Αιόλου και Πελοπίδα 1)

Το υλικό αντλήθηκε από την έκδοση "Περίπατοι Κληρονομιάς στην Αθήνα"

Πηγή:www.cityofathens.gr



Ρωμαϊκή Αγορά: «Το πρώτο εμπορικό κέντρο της Αθήνας»


Μετά τα μέσα του 2ου αι. π.Χ., συγκεκριμένα μετά το 146 π.Χ., οι Ρωμαίοι κυριάρχησαν πλήρως σε ολόκληρη την Ελλάδα. Όπως ήταν φυσικό, η ρωμαϊκή κυριαρχία έφερε στις ελληνικές πόλεις αλλαγές στη διακυβέρνηση, στην οικονομική ζωή, στους όρους διαβίωσης. Ο 1ος αι. π.Χ. είναι για την Αθήνα μια περίοδος πολιτικής και οικονομικής αστάθειας. Επειδή η πόλη τάχθηκε με το μέρος του βασιλιά του Πόντου Μιθριδάτη κατά των Ρωμαίων, για την απιστία της αυτή πολιορκήθηκε και λεηλατήθηκε από τα στρατεύματα του Ρωμαίου στρατηγού Λεύκιου Κορνηλίου Σύλλα, το 86 π.Χ. Οι φιλολογικές πηγές και τα αρχαιολογικά δεδομένα μαρτυρούν για την καταστροφή μεγάλου τμήματος της πόλης και ιδίως της περιοχής γύρω από την Αρχαία Αγορά. Μνημεία καταστράφηκαν, γλυπτά και άλλα έργα τέχνης διαρπάγησαν. Η ανάρρωση από την καταστροφή ήταν αργή και οδυνηρή. Ωστόσο, την καταθλιπτική αυτή περίοδο η Αθήνα υπήρξε πόλος έλξης επιφανών και πλουσίων Ρωμαίων, φιλοσόφων, συγγραφέων, ποιητών, όπως ο Πομπώνιος Αττικός, ο Κικέρων, ο Οράτιος, ο Οβίδιος, ο Βιργίλιος. Όλοι αυτοί την επισκέφτηκαν, γιατί ήθελαν να θαυμάσουν τα περίφημα μεγαλοπρεπή κτήρια και τα αγάλματα στην Ακρόπολη και την Αγορά, να περιδιαβάσουν το άλσος της Ακαδημίας και ιδίως να ακούσουν μαθήματα ρητορικής και φιλοσοφίας. Ο σεβασμός και η αγάπη τους για τα αρχαία μνημεία φαίνεται και από την προσπάθειά τους να τα διατηρήσουν και να τα αναστηλώσουν δίνοντας δωρεές.

Στο δεύτερο ήμισυ του 1ου αι. π.Χ. μια σημαντική αλλαγή που έγινε στην πόλη ήταν ο μετασχηματισμός της Αρχαίας Αγοράς. Συγκεκριμένα, η πλατεία της Αρχαίας Αγοράς, ο ομφαλός της πολιτικής, πολιτιστικής και εμπορικής ζωής, κατελήφθη από κτήρια. Εδώ μεταφέρθηκαν και στήθηκαν μνημεία από άλλες περιοχές, όπως ο ναός του Άρη από την Παλλήνη –κατά μια πρόσφατη άποψη– και ο βωμός του Διός από την Πνύκα, ενώ χτίστηκε και ένα μεγάλο κτήριο, το Ωδείο του Αγρίππα, που πήρε το όνομά του από τον γαμπρό του Αυγούστου. Με την κατάληψη της πλατείας της Αγοράς από κτήρια, οι έμποροι και βιοτέχνες έχασαν μεγάλο ζωτικό χώρο σε μια περίοδο με αυξημένες εμπορικές ανάγκες. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι μετά το 80 π.Χ. συνέρρεαν στην Αθήνα όλο και περισσότεροι έμποροι, γιατί έκλεισε η μεγάλη αγορά της Δήλου που καταστράφηκε στον ΙΒ΄ Μιθριδατικό πόλεμο. Έτσι, η εμπορική αγορά που ανθούσε για μισή χιλιετία γύρω από την πλατεία της Αρχαίας Αγοράς, μεταφέρθηκε σε νέο χώρο, 80 μ. ανατολικά, όπου χτίστηκε και κτήριο νέου τύπου που τώρα εισάγεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, όπως θα δούμε παρακάτω. Αξιοσημείωτο είναι ότι στο τέλος του 1ου αι. π.Χ. μικρά καταστήματα και κατοικίες στη βόρεια πλευρά της Αρχαίας Αγοράς κατεδαφίστηκαν για να εξασφαλισθεί χώρος για άλλα δημόσια κτήρια. Η ενέργεια αυτή συμπίπτει με την ίδρυση της νέας Αγοράς και δείχνει την τάση να συγκεντρωθούν όλα τα εμπορικά της πόλης σε έναν χώρο και μάλιστα σε ένα κλειστό κτήριο. Δημιουργείται δηλαδή για πρώτη φορά ένα εμπορικό κέντρο με τη σημερινή έννοια του όρου.

Η ίδρυση της νέας Αγοράς έγινε σαφώς από ανάγκη, με την πρωτοβουλία των Αθηναίων, οι οποίοι διά του πρεσβευτού τους Ηρώδη του Μαραθωνίου πέτυχαν χρηματική ενίσχυση από τον Ιούλιο Καίσαρα το 51 π.Χ. Όταν το 47 π.Χ. ο Καίσαρ επισκέφθηκε την Αθήνα, φαίνεται ότι είχαν γίνει τα σχέδια και ίσως άρχισε η κατασκευή, η οποία όμως διεκόπη σύντομα λόγω των ρωμαϊκών εμφυλίων αγώνων και της οικονομικής κρίσης που ακολούθησε.



Μετά τη ναυμαχία του Ακτίου (31 π.Χ.) και την επικράτηση του Οκταβιανού –Αυγούστου που νίκησε τον αντίπαλό του Μάρκο Αντώνιο, η Αθήνα μπόρεσε να ορθοποδήσει οικονομικά και να αρχίσει πάλι τις οικοδομικές της δραστηριότητες, αν και όχι αμέσως. Όπως φαίνεται, οι Αθηναίοι, πιστοί στα δημοκρατικά ιδεώδη, αντιδρούσαν συνεχώς στη ρωμαϊκή κυριαρχία, παρά τις κατά καιρούς ευεργεσίες και τα προνόμια που τους δόθηκαν. Ακολούθησε μια δεκαετία ψυχρότητας και αντιρωμαϊσμού. Μόλις το 19 π.Χ., ο Αύγουστος συμφιλιώθηκε με τους Αθηναίους κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, μετά τη διπλωματική νίκη του κατά των Πάρθων. Τότε, με τη μεσολάβηση του Ευκλή, ιερέα του Απόλλωνα, έδωσε χρήματα για τη νέα αγορά, η οποία είναι γνωστή ως Αγορά του Καίσαρος και του Αυγούστου ή απλώς ως Ρωμαϊκή Αγορά.

Η θέση όπου χτίστηκε το νέο κτήριο ήταν η περιοχή την οποία ο αρχαίος γεωγράφος Στράβων ονομάζει Ερέτρια. Χρησιμοποιείτο ως υπαίθρια αγορά, όπως τόσοι άλλοι χώροι στην ευρύτερη περιφέρεια της Αρχαίας Αγοράς. Αυτές οι αγορές δεν είχαν καθορισμένα όρια και ονομάζονταν από το είδος των προϊόντων που πωλούνταν εκεί: ιχθυόπολις, ιματιόπολις, κ.λπ. Αυτή ήταν η κατάσταση πριν από την ελληνιστική εποχή, πριν χτιστούν οι στοές: η μεσαία και η νότια Στοά II και η Στοά του Αττάλου, οι οποίες αφενός καθόρισαν με ακρίβεια και κανονικότητα τα όρια της Αρχαίας Αγοράς, αφετέρου περιόρισαν τις εμπορικές δραστηριότητες στο νότιο μέρος, στη λεγόμενη νότια Πλατεία, μεταξύ μεσαίας και νότιας Στοάς II, χωρίζοντας τον εμπορικό τομέα από τον υπόλοιπο χώρο με τις άλλες δραστηριότητες –θρησκευτικές, πολιτικές, κοινωνικές.

Η πλαισίωση-κλείσιμο της Αρχαίας Αγοράς με στοές, μη συνδεόμενες μεταξύ τους, είναι ένα φαινόμενο που παρατηρήθηκε μετά τον 2ο αι. π.Χ σε πολλές πόλεις της Ελλάδος –και ιδίως της Μ. Ασίας– και οδήγησε σταδιακά στην κλειστή αγορά με συνεχή περίβολο. Την ίδια εποχή κατασκευάζονται παρόμοια περίστυλα κτήρια στην Ιταλία, τα λεγόμενα fora (αγορές), όπως το Forum Julium του Καίσαρα στη Ρώμη, το οποίο είναι κτήριο ανάλογο με τη Ρωμαϊκή Αγορά της Αθήνας. Πρόκειται για δύο οικοδομήματα όμοιας αρχιτεκτονικής κλίμακας και πολεοδομικής εξέλιξης με μόνη διαφορά ότι το Forum Julium ήταν προορισμένο για δημόσιες υποθέσεις, όπως αναφέρει ο Ρωμαίος ιστορικός Αππιανός, ενώ η Ρωμαϊκή Αγορά της Αθήνας για το εμπόριο. Και τα δύο είχαν πλατειές περίστυλες αυλές, δηλαδή με στοές γύρω-γύρω, και υψηλό περίβολο τέτοιου τύπου, που δεν ήταν συνηθισμένος στην αρχιτεκτονική παράδοση κανενός από τους δύο τόπους.



Ο Καίσαρ, πριν επισκεφθεί την Αθήνα το 47 π.Χ., είχε εγκαινιάσει στην Αλεξάνδρεια και στην Αντιόχεια δύο παρόμοια κτήρια, τα οποία ήταν Καισαρεία, ήταν δηλαδή αφιερωμένα στη νεοϊδρυθείσα λατρεία των δυναστών. Το αλεξανδρινό μάλιστα κτήριο, όπως παραδίδεται, εδράστηκε σε προγενέστερο πτολεμαϊκό ιδίου προορισμού. Όπως φαίνεται, τα ελληνιστικά οικοδομήματα αυτής της μορφής απετέλεσαν πρότυπο για τα ρωμαϊκά fora. Στο αθηναϊκό κτίριο δεν υπάρχουν σαφή στοιχεία, αλλά μόνον ενδείξεις για την ύπαρξη ιερού αυτοκρατορικής λατρείας. Πρέπει όμως να λάβουμε υπόψη ότι σώζεται μόνον το μισό κτήριο.

Η πύλη της Αθηνάς Αρχηγέτιδος, αν και ήταν μια πρωτότυπη κατασκευή ανεξάρτητη από την Αρχαία Αγορά, τοποθετήθηκε στον χώρο σε συσχετισμό με αυτήν, καθώς και με τους προϋπάρχοντες δρόμους. Το δυτικό μνημειώδες πρόπυλό της, η λεγόμενη πύλη της Αρχηγέτιδος Αθηνάς, τοποθετήθηκε στη διασταύρωση δύο σημαντικών αρχαίων οδών, και μάλιστα λίγο λοξά, για να βρίσκεται στη γραμμή του δρόμου που ερχόταν από την Ακρόπολη με κατεύθυνση προς Βορρά, και πάνω στην οδό που οδηγούσε από την Αρχαία Αγορά προς τα ανατολικά. Η Ρωμαϊκή Αγορά ως προς την αρχιτεκτονική μορφή της και τον τρόπο ένταξής της στον πολεοδομικό ιστό της αρχαίας Αθήνας είναι ρωμαϊκή, ως προς τους ρυθμούς, τις μεθόδους κατασκευής και τα επιμέρους αρχιτεκτονικά μέλη βρίσκεται σαφώς μέσα στην ελληνική, κλασική παράδοση.

Οι αρχαίες φιλολογικές πηγές δεν αναφέρουν το μνημείο. Είναι μυστήριο πώς ο αρχαίος περιηγητής Παυσανίας (2ος αι. μ.Χ.), που επισκέφθηκε και περιέγραψε με λεπτομέρεια την Αρχαία Αγορά και τη Βιβλιοθήκη Αδριανού σε απόσταση λίγων μόλις μέτρων, παραλείπει τη Ρωμαϊκή Αγορά. Αυτό ίσως εξηγείται από το ότι κύριος σκοπός του ήταν να περιγράψει παλαιότερα οικοδομήματα σχετιζόμενα με την ιστορία, τις λατρείες και τους μύθους της Αθήνας και όχι κοσμικά κτίρια.

Η Ρωμαϊκή Αγορά βρίσκεται μεταξύ των οδών Πελοπίδα, Μάρκου Αυρηλίου, Πολυγνώτου, Διοσκούρων και Επαμεινώνδα και σώζεται κατά το ήμισυ περίπου. Το ΒΔ τμήμα της και το βόρειο περιστύλιο βρίσκονται κάτω από τους γειτονικούς δρόμους και τις οικίες, βόρεια από τον αρχαιολογικό χώρο έως την οδό Δεξίππου (Σχέδιο 2). Η ορθογώνια, υπαίθρια αυλή έχει διαστάσεις 111x98 μ., ιωνικό περιστύλιο στις τέσσερις πλευρές, καταστήματα και αποθηκευτικούς χώρους στο πίσω μέρος του περιστυλίου. Στη νότια πλευρά και πιθανόν και στη βόρεια υπήρχε και εσωτερικό περιστύλιο με δωρικούς αρράβδωτους κίονες. Δύο πρόπυλα, ένα στη δυτική πλευρά δωρικό –η πύλη της Αρχηγέτιδος Αθηνάς– και ένα στην ανατολική πλευρά ιωνικό με αρράβδωτους κίονες, ήταν οι κύριες είσοδοι του κτηρίου (Εικόνες 1 και 2). Κανένα πρόπυλο δεν βρίσκεται στον άξονα της αυλής. Το μεν δυτικό τοποθετήθηκε λίγο νοτιότερα, γιατί στο σημείο αυτό κατέληγε ο δρόμος που ερχόταν από την Αρχαία Αγορά, ενώ το ανατολικό πρόπυλο κατασκευάστηκε αρκετά νοτιότερα στην πορεία του ίδιου δρόμου, που πρέπει να είχε μιαν απόκλιση προς ΝΑ (Σχέδιο 1). Όταν αργότερα, λίγα μέτρα ανατολικά χτίστηκε ένα μεγάλο κτήριο, το λεγόμενο Αγορανομείο, το πρόπυλο αυτό αποτελούσε τη μνημειώδη πρόσβαση για τους ερχόμενους από την Αγορά.

Πηγή:Αρχαιολογία της πόλης των Αθηνών






Αέρηδες...Ρωμαϊκή Αγορά. Το ωρολόγιον του Ανδρονίκου του Κυρρήστου.


Είναι το σπουδαιότερο κτήριο του χώρου της Ρωμαϊκής αγοράς.

Πρόκειται για οκταγωνικό πύργο, από πεντελικό μάρμαρο, ύψους 12,10μ, με πλευρά μήκους 3,20μ και διάμετρο βάσης 8,36μ.
Έχει δύο κορινθιακά πρόπυλα και ένα κυλινδρικό πρόσκτισμα στη Νότια πλευρά.

Κτίσθηκε, γύρω στο 47 πΧ, από τον αστρονόμο Ανδρόνικο από την Κύρρο, πόλη της Βορείου Συρίας,
η οποία ιδρύθηκε περί το 300 πΧ από Έλληνες, ιδίως Μακεδόνες.
Για τον Ανδρόνικο Κυρρήστη γνωρίζουμε ότι ήταν μηχανικός-Αρχιτέκτονας, ειδικευμένος στην κατασκευή ηλιακών και υδραυλικών ρολογιών, αλλά μας είναι άγνωστος ο λόγος κατασκευής του μνημείου καθώς και ο χρηματοδότης του έργου.

Στην κορυφή της κωνικής στέγης υπήρχε ένας ορειχάλκινος ανεμοδείκτης σε μορφή Τρίτωνα ο οποίος δεν έχει βρεθεί.
Κάτω από το γείσο της στέγης και στις οκτώ έδρες βρίσκονται ανάγλυφοι οκτώ φτερωτοί άνεμοι με τα ονόματά τους:

ΒΟΡΕΑΣ

Ο κατά το σχήμα στερεός, ο άνεμος του βουνού.

ΚΑΙΚΙΑΣ

Ο ερχόμενος από τον ποταμό Κάϊκο, από την περιοχή της Μυσίας.

ΑΠΗΛΙΩΤΗΣ


Ο σχετιζόμενος με τον Ήλιο.

ΕΥΡΟΣ

Αυτός που «καίει».

ΝΟΤΟΣ

ΛΙΨ

Ο ερχόμενος από τη Λιβύη.

ΖΕΦΥΡΟΣ

ΣΚΙΡΩΝ

Ο ερχόμενος από τις Σκιρωνίδες πέτρες (κακιά σκάλα)

(Βόρειος, Τραμουντάνα)

Ένας σκυθρωπός γέρος, τυλιγμένος σε χιτώνα, φυσάει μέσα από ένα μεγάλο κοχύλι.

(Βορειοανατολικός, Γραίγος)

Σκορπίζει χαλάζι από μία ασπίδα.

(Ανατολικός, Λεβάντες)

Ένας νέος φέρνει φρούτα και σιτηρά.

(Νοτιοανατολικός, Σιρόκος)

Ένας γέρος ανδρας τυλιγμένος σε βαρύ χιτώνα.

(Νότιος, Όστρια)

Αδειάζει ένα δοχείο με νερό.

(Νοτιοδυτικός, Γαρμπής)

Κρατάει την πρύμνη καραβιού και το οδηγεί.

(Δυτικός, Πουνέντες)

Ένας νέος σκορπίζει λουλούδια.

(Βορειοδυτικός, Μαΐστρος)

Σκορπάει καυτή στάχτη από ένα χάλκινο δοχείο.


Οι χαράξεις κάτω από τους ανέμους είναι τα ηλιακά ρολόγια του μνημείου.

Ο πρώτος που μελέτησε τα ηλιακά ρολόγια, στα νεότερα χρόνια, ήταν ο ομογενής Λ. Παλάσκας (1819-1880),
αξιωματικός του Γαλλικού ναυτικού και από το 1844 της Ελληνικής Ναυτικής Υπηρεσίας.
Ο ίδιος τοποθέτησε και τους μεταλλικούς γνώμονες που υπάρχουν ακόμα.
Μεταξύ 1967- 69 ασχολήθηκαν με αυτά ο καθηγητής της αστρονομίας Κ. Κωτσάκης και στη συνέχεια οι αστρονόμοι - μαθηματικοί Γρ. Αντωνακόπουλος και Χ. Φραγκάκης.

Για τον υπολογισμό της ώρας τις νύχτες αλλά και τις συνεφιασμένες μέρες υπήρχε στο εσωτερικό του πύργου ένα υδραυλικό ρολόι, από το οποίο σώζονται μόνο η κυλινδρική δεξαμενή και κάποιες αυλακώσεις στο δάπεδο.
Το 1967 ο Derek de Solla Price, καθηγητής της Ιστορίας των Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Yale και ο Joseph Noble, ιστορικός της Τέχνης, προσπάθησαν να αναπαραστήσουν την αρχική μορφή του μνημείου και τον τρόπο λειτουργίας του υδραυλικού ρολογιού.


Στο κυλινδρικό πρόσκτισμα υπήρχαν δυο δεξαμενές, η μία ψηλότερα από την άλλη. Το νερό από την πηγή της Κλεψύδρας, έφθανε στην επάνω δεξαμενή και από εκεί στην κάτω, όπου υπήρχε πλωτήρας συνδεδεμένος με μία λεπτή μπρούτζινη αλυσίδα. Όπως αυτός ανέβαινε με τη στάθμη του νερού, κινούσε την αλυσίδα, η οποία με τη σειρά της περιέστρεφε ένα δίσκο ωρολογίου που βρισκόταν στο κέντρο του πύργου ανάμεσα σε αγάλματα του Ποσειδώνα, του Ηρακλή και του Άτλαντα.
Ένα μαρμάρινο παραπέτο, ύψους 0,90μ περίπου, προστάτευε το μηχανισμό του ρολογιού, που ήταν ανοιχτό μέρα και νύχτα.
Κάθε 24 ώρες άδειαζαν τη μικρή δεξαμενή και αυτό ισοδυναμούσε με κούρδισμα του ρολογιού. Ένας σωλήνας έφερνε το νερό αυτό σε κρουνούς και σε σιντριβάνια μπροστά από το μηχανισμό του ρολογιού.
ROBERT C. MAGIS
(C) NATIONAL GEOGRAPHIC SOCIETY 1967, PP.593

Υποθέτουμε ότι ο μηχανισμός αυτός καταστράφηκε κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες όταν ο Πύργος των Ανέμων είχε μετατραπεί σε εκκλησία ή σε βαπτιστήριο κάποιας άλλης γειτονικής εκκλησίας, ενώ στο χώρο έξω από την ΒΑ είσοδο του υπήρχε χριστιανικό κοιμητήριο.
Γύρω στο 1700 μετά την αποχώρηση του Μοροζίνη και την ανακατάληψη της πόλης από τους Τούρκους μετετράπη σε τεκέ
(τόπο προσευχής) των Δερβίσηδων, του Τάγματος των Μεβλεβήδων και ονομαζόταν τεκές του Μπραΐμη.
Τότε μάλλον ανοίχτηκαν και τα παράθυρα.
Το Ωρολόγιον μαζί με τον παρακείμενο Μεντρεσέ (ιεροσπουδαστήριο των Μεβλεβήδων) ήταν, για έναν αιώνα,
ο πόλος του πνευματικού Ισλάμ στο κέντρο του Ελληνισμού.

Αυτή η ιδιαιτερότητα του χώρου έσωσε το μνημείο από το Λόρδο Έλγιν που το 1805 είχε καταστρώσει σχέδια για τη μεταφορά ολόκληρου του κτηρίου στην Αγγλία.

Λίγο μετά το 1750 έφτασαν στην Αθήνα ο Άγγλος ζωγράφος James Stuart και ο συμπατριώτης του αρχιτέκτονας Nicolas Revett που κατά τα έτη 1751-56 μελέτησαν προσεκτικά τη Ρωμαϊκή Αγορά
και έκαναν λεπτομερείς μετρήσεις και αρχιτεκτονικά σχέδια.

Στο τετράτομο έργο τους «Antiquities of Athens» που εκδόθηκε το 1762, έκαναν μια θαυμάσια παρουσίαση του μνημείο και έτσι έγινε γνωστό σε όλη την Ευρώπη.


Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας το 1828 το κτήριο παρέμεινε αχρησιμοποίητο.
Ο λαός είχε την εντύπωση ότι επρόκειτο για ναό αφιερωμένο στον Θεό Αίολο,
εξ ου και η ονομασία «Ναός του Αιόλου» καθώς και η ονομασία της κοντινής οδού.

Πηγή:www.sundials.gr/Tower_of_the_winds.htm

Δεν υπάρχουν σχόλια: