Συνολικές προβολές σελίδας

7 Νοεμβρίου 2011

Η μοναχική Χαραυγή Κοζάνης.



Παλιά Χαραυγή
Το όνομα με το οποίο ήταν γνωστό το χωριό ήταν Τζουμάς.
Πρόκειται για ένα παλιό χωριό που η ιστορία του αρχίζει από την εποχή της τουρκοκρατίας ίσως και νωρίτερα. Είναι χτισμένο στους πρόποδες του Βερμίου και κατοικήθηκε μετά την μικρασιατική καταστροφή το 1922-1924 από πρόσφυγες από τη Θράκη (κυρίως από τα χωριά Κερμένι και Νεοχώρι-Νιχώρι), από τη Μικρά Ασία (Μενεμένη - Σμύρνης) και από τον Πόντο (Καύκασος - Καρς της Ρωσικής Καυκασίας). Μέχρι τότε κατοικούσαν σ’ αυτό Τούρκοι.


Οι πρόσφυγες που ήλθαν από διαφορετικά μέρη του ξεριζωμένου Ελληνισμού μετέφεραν μαζί τους και διαφορετικούς τρόπους ζωής και εργασίας, ήθη και έθιμα. Ήταν όμως όλοι τους ανεξαιρέτως νοικοκύρηδες, εργατικοί, τίμιοι, και καλόψυχοι, συνεργάσιμοι και προοδευτικοί. Η ομαλή αλληλεπίδραση στον τρόπο ζωής τους έκανε πολύ γρήγορα πρότυπο για όλη την περιοχή.


Στο κέντρο του χωριού υπήρχε μεγάλη πλατεία στην οποία υπήρχαν κατά μήκος από δεξιά και αριστερά καταστήματα, μοναδικά στα γύρω χωριά.
Λόγω της ύπαρξης της μεγάλης πλατείας και της πληθώρας των καταστημάτων που κάλυπταν όλες τις ανάγκες (Καφενεία, Παντοπωλεία, Ραφεία, Ψιλικατζiδικο και Υφασματοπωλείο, Καροποιεία, Eπιπλοποιείο – μαραγκείο, Κουρεία, Κατάστημα οικοδομικών υλικών, Αλευρόμυλοι, Yποδηματοποιεία. Μανάβικο, Πεταλωτίδικο, Κρεοπωλεία, Ποδηλατάδικο, Ζαχαροπλαστείο, Χρυσοχοείο, Εξοχικά κέντρα, Βενζινάδικα) αλλά και ως κεφαλοχώρι, από τις πρώτες ημέρες της εγκαταστάσεως των προσφύγων στην περιοχή, καθιερώθηκε στη Χαραυγή η εβδομαδιαία αγορά (παζάρι) που ήταν το μοναδικό μεγάλο παζάρι της περιοχής. Το παζάρι ήταν ισάξιο με εκείνα της Κοζάνης, Πτολ/δας, Σερβίων κ.λ.π.


Η μεγάλη συγκέντρωση όλης της επαρχίας Εορδαίας και μέρους της Κοζάνης γινόταν το Δεκαπενταύγουστο που γιόρταζε ο ναός του χωριού « Η ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ». Ήταν το μοναδικό θρησκευτικό πανηγύρι της επαρχίας Εορδαίας.


Μέχρι το 1935 υπάγονταν στην Ι. Μητρόπολη Πτολεμαΐδος και με τη διάλυσή της προσαρτήθηκε στην Ι. Μητρόπολη Σερβίων και Κοζάνης. Σε ένα πευκόφυτο χώρο υπήρχε η μεγαλοπρεπής εκκλησία αφιερωμένη στην «Κοίμηση της Θεοτόκου».
Από τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1950 άρχισαν οι διαδικασίες για την εκμετάλλευση του υπεδάφους , που σύντομα κατέληξαν στη δημιουργία των εργοστασίων ηλεκτροπαραγωγής και παρασκευής λιπασμάτων με τη χρησιμοποίηση του λιγνίτη σαν πρώτη ύλη για τα λιπάσματα και καύσιμη κινητήρια δύναμη για την ηλεκτροπαραγωγή. Όλος ο χώρος μεταβλήθηκε. Εκεί όπου λόφοι και χωράφια και χερσότοποι, υψώθηκαν καμινάδες κι' άπλωσαν σε χιλιόμετρα οι ταινίες μεταφοράς λιγνίτη στο χώρο των εργοστασίων. Χιλιάδες μηχανήματα κι' εργάτες μπήκαν στα σπλάχνα της γης και αναποδογύρισαν τον τόπο κι' έγιναν όλα αγνώριστα. Μέσα στη λιγνιτοφόρο περιοχή βρέθηκε και ο οικισμός της Χαραυγής και όλα σχεδόν τα κτήματα του χωριού και άρχισαν οι διαδικασίες των απαλλοτριώσεων τόσο των αγροκτημάτων όσο και των σπιτιών και άλλων κτισμάτων και τέθηκαν προθεσμίες μέσα στις οποίες έπρεπε να εγκαταλειφθεί το χωριό.
Οι κάτοικοι πρόσφυγες του 1922, βρέθηκαν και πάλι μπροστά σε καινούργιο ξεριζωμό και ξεσπίτωμα, σε μια καινούργια προσφυγιά.

Πηγή:http://www.kozanh.gr/web/guest/xaraygi
























2 σχόλια:

Christina είπε...

Καλημερίζω!
Όπου χαλάσματα κι εσύ!
Ευχαριστώ για την πρόσκληση, θα δω τί θα κάνω, δεδεμένου οτι χρόνος δεν υπάρχει...
Και προς αποκατάσταση της παρανόησης:
ούτε μωρό!
:-)

Σοφιάννα είπε...

Καλημερούδια...Νόμιζα το γλυκύτατο μωρό ήταν δικό σου...Sorry,..δεν είναι ανάγκη να γραφτείς στα χαλάσματαειδικά εσύ τα παρακολουθείς από εδώ και πιο πλήρη...Έστειλα προσκλήσεις σε πολλούς "φίλους" ώστε να γίνουμε ομάδα και να μιλάμε από εκεί για κοινές μας αναρτήσεις...
Φιλιά πάω δουλεια!!!!!!!